Gert-Jan de Jong, eigenaar van Arc² architecten, is opgeleid als architect en constructeur. Een combinatie die hem bijzonder goed van pas komt bij het ontwerpen van bruggen. ‘Die moeten immers niet alleen mooi zijn qua vorm, maar ook constructief goed in elkaar zitten,’ verklaart hij. ‘En ook bij circulair bouwen is een technische kijk op de zaak van belang, bijvoorbeeld om te kunnen beoordelen hoe je een bouwwerk zo goed mogelijk kunt demonteren om de materialen te kunnen hergebruiken.’
Voordat hij voor zichzelf begon, werkte Gert-Jan tien jaar lang bij verschillende architectenbureaus. In 1999 was de tijd rijp voor zijn eigen bedrijf. ‘Ik had behoefte om mijn visie en ideeën vorm te geven en in de wereld te zetten. En ik wilde graag zelf mijn koers bepalen.’ Dat hij zoveel mogelijk duurzaam zou gaan werken, stond als een paal boven water. ‘De hulpbronnen van de aarde zijn beperkt, daar moet je zuinig mee omspringen,’ zegt Gert-Jan stellig. ‘Circulair en biobased bouwen zijn belangrijke manieren om dat bereiken. Bij biobased bouwen maak je gebruik van natuurlijke materialen als hout, vlas of leemstuc. Vooral hout is een materiaal waarmee je goed kan construeren. Daken of bruggen bijvoorbeeld.’
Eerste circulaire brug van Almere
In zijn werk als bruggenarchitect kwam Gert-Jan in contact met Meerdink Bruggen uit Winterswijk, specialist in het ontwerpen en realiseren van duurzame fiets- en voetbruggen. ‘Samen zijn we gaan nadenken over de vraag: hoe kunnen we ons werk nog verder verduurzamen? Houten bruggen zijn na een jaar of veertig aan het einde van hun levensduur. Sommige houten onderdelen zijn dan slecht of soms zelfs verrot, terwijl andere delen nog wél van goede kwaliteit zijn. Wij hebben een concept ontwikkeld waarbij we zo’n brug slopen en de goede onderdelen hergebruiken voor de constructie van een nieuwe brug.’ In hun zoektocht naar een plek om dat idee in de praktijk te brengen, dacht Gert-Jan direct aan de Floriade.
De gemeente Almere stelde voor om het concept eerst elders in de stad toe te passen. Gert-Jan: ‘Inmiddels hebben we, samen met Reimert Groep, in Almere Haven de eerste circulaire brug van de stad gerealiseerd.’ Ondertussen kwam 2022, het jaar van de Expo, steeds dichterbij. Gert-Jan: ‘Samen met Dura Vermeer hebben we een idee ontwikkeld voor de centrale voetgangersbrug voor de Floriade. Daarbij gaan we betonnen liggers gebruiken van een voormalige voetgangersbrug over de A27. De leuningen worden gemaakt van herzaagde spoorbielzen, het dek van hergebruikte damwandplanken en de kolommen van tweedehands stalen buispalen. Voor de landhoofden worden oude bestratingsmaterialen gebruikt.’ De bouw van deze ‘Re-use Brug’ start in het voorjaar van 2021.
“ Er is enorm veel bereikt op het gebied van circulair en biobased bouwen ”
Gert-Jan de Jong, eigenaar van Arc² architecten
Creatief proces
Circulair bouwen vergt een andere denk- en werkwijze, maar is zeker niet minder leuk dan traditioneel bouwen, vindt Gert-Jan. ‘Als je iets helemaal nieuw maakt, bestel je de materialen gewoon in de gewenste vorm, kleur en maat. Terwijl je bij circulair bouwen rekening moet houden met bestaande materialen. Het is dan ook vooral een creatief proces. Bovendien moet je de oude materialen meestal tussentijds opslaan. Dat kan een belemmering zijn, zeker als je nog niet weet waar en wanneer je ze opnieuw kunt toepassen.
Deze manier van werken vraagt dan ook van iedereen een nieuwe mindset.’ Het afgelopen decennium is er op dit gebied al heel veel bereikt, vindt Gert-Jan. ‘Er is een enorme mentaliteitsverandering gaande. Aan de andere kant doen we nog lang niet genoeg. De bouw is wat dat betreft niet de meest snelle sector. Maar ja, een huis of een brug bouw je algauw voor tientallen jaren, dat heb je niet zomaar in een paar jaar omgeturnd.’ Het is dan ook de uitdaging om te blijven innoveren en steeds weer opnieuw te kijken hoe dingen verbeterd kunnen worden, zegt hij. De toekomst ziet Gert-Jan positief in. ‘Bij ons op kantoor hebben we regelmatig stagiairs van onder andere Hogeschool Windesheim. Het is mooi om te zien dat circulariteit en duurzaamheid voor hen volkomen vanzelfsprekend is. Ik heb mijn hoop dan ook gevestigd op de nieuwe generaties. Veranderen gaat niet vanzelf, maar ik zie veel mogelijkheden en dat stemt me optimistisch.’
Meer informatie: www.arc2.nl
Wil je op de hoogte blijven van het laatste nieuws rondom (duurzaam) ondernemen in Almere? Volg ons op LinkedIn!