FLEVO CAMPUS EN ALMERE

Midden op het voormalige Floriade-terrein staat het iconische Natural Pavilion. Als schoolvoorbeeld van circulaire bouw bestaat het helemaal uit hergebruikt en herbruikbaar materiaal. Het gebouw gaat haast op in de groene omgeving en het omliggende water. Binnen vallen de hoge plafonds, houten balken en glazen muren meteen op.  Groener dan dit wordt het niet. Het is dan ook logisch dat de Flevo Campus deze plek als thuishonk heeft gekozen. Hier komen stadslandbouw, duurzaamheid en innovatie samen: een perfecte uitvalsbasis om vanuit Almere aan de toekomst van ons voedsel te werken.

Janno Lanjouw is als creative content manager al jaren nauw betrokken bij de voedseltransitie en werkt sinds de oprichting in 2018 bij de Flevo Campus: “Ons doel is ervoor te zorgen dat we gezonder en duurzamer gaan eten. Dat is hartstikke belangrijk, want ons huidige voedselsysteem heeft zijn beste tijd gehad. Het is niet alleen ongezond voor mensen, maar ook voor de natuur en het klimaat”.

Een gezonde uitdaging

De feiten liegen er inderdaad niet om. Meer dan de helft van de Nederlanders is zwaarder dan goed voor ze is. Ook bij de jeugd neemt het overgewicht toe. In Almere is zelfs 1 op de 5 kinderen te zwaar waardoor de kans op lichamelijke of mentale klachten groot is. Tegelijkertijd staat het klimaat, de biodiversiteit en het milieu onder grote druk door alle inspanningen die we moeten doen om de supermarkten gevuld te houden. Janno: “Als we willen dat ook onze kinderen lekker en gezond kunnen blijven eten, dan moeten we echt anders gaan eten. Daarom richt de Flevo Campus zich niet alleen op het produceren van beter en duurzamer voedsel, maar ook op wat er nodig is om dat voedsel ook daadwerkelijk te gaan eten”.

“Productie is niet het grootste vraagstuk. De sleutel ligt vooral bij de consument”.

Proeven aan de smaak van de toekomst

Er zijn steeds meer initiatieven die zich richten op voedselinnovatie en lokale voedselsystemen. Flevo Campus is uniek omdat het niet alleen de nadruk legt op technieken om duurzamere en gezondere gezonde producten te ontwikkelen, maar minstens evenveel veel aandacht besteedt aan de psychologische kant van de voedseltransitie. Janno: “De meeste mensen weten best dat ze te veel zoet, te zout en te vet eten. Toch blijft het lastig om voor gezonde alternatieven te kiezen. Dat komt niet alleen omdat het vaak duurder is, maar ook omdat we het niet gewend zijn of het niet lekker vinden. Daarom doen we veel onderzoek naar consumentengedrag en smaak. Hoe zorgen we ervoor dat gezond eten weer de norm wordt en dat mensen er ook van genieten?”.

Almere ideale voedingsbodem

Het is duidelijk waarom Almere de perfecte plek is voor Flevo Campus. Als jonge stad biedt de stad volop mogelijkheden voor startups, onderzoekers en studenten die zich bezighouden met voedselvraagstukken. Ook de ligging van Almere is een groot voordeel voor de Flevo Campus. Janno: “Aan de ene kant ligt de drukke Randstad, waar de verstedelijking toeneemt en steeds meer inwoners behoefte hebben aan voedsel. Aan de andere kant de Flevopolder, een gebied dat juist is ontworpen om stedelijke bevolkingen te voeden. Daarmee heeft Almere toegang tot een enorme afzetmarkt én tot hoogwaardige landbouw. De vruchtbare kleigrond van de Flevopolders heeft ertoe geleid dat de provincie tot de meest geavanceerde en productieve landbouwgebieden ter wereld behoort. Zo komt zo' beetje de helft van de uien die Nederland exporteert uit Flevoland. En dat is niet niks, want Nederland is 's werelds grootste uienexporteur. Als exportland hebben we bovendien een sterk ontwikkeld logistiek- en distributienetwerk dat we ook kunnen inzetten voor de lokale voedselvoorziening.  Dit alles maakt Almere tot een ideale voedingsbodem voor het opzetten van korte, duurzame voedselketens”.

Gemeente Almere als bondgenoot

De gemeente Almere is samen met de provincie Flevoland, Wageningen Universiteit en Aeres Hogeschool initiatiefnemer van Flevo Campus. Bovendien heeft Almere als een van de weinige gemeenten in Nederland, sinds 2021 een eigen voedselstrategie. Janno: “We werken intensief samen met de gemeente en weten elkaar goed te vinden. De gemeente Almere is een van de weinige gemeenten in het land die echt werk maakt van de voedseltransitie door bijvoorbeeld gezond voedsel op scholen te promoten en de stadslandbouw in Oosterwold te ondersteunen. Dat is voor ons een belangrijke steun in de rug.”

Het bord van de toekomst

De voedseltransitie is een complex proces dat allerlei doelgroepen raakt. Niet alleen de voedselbedrijven, distributeurs, maar ook supermarkten, studenten, beleidsmakers, restaurants en consumenten. De Flevo Campus trekt alles uit de kast om de voedseltransitie op gang te brengen en iedereen daarin mee te nemen.

Zo is er afgelopen tijd veel aandacht besteed aan de comeback van de boon. Janno: “De afgelopen decennia zijn mensen steeds meer zogenaamde dierlijke eiwitten gaan eten. Eiwitten zijn een belangrijk onderdeel van een gezond dieet. Maar dierlijke eiwitten – afkomstig van vlees, vis of zuivel – zijn erg milieubelastend en niet diervriendelijk. Daarom is het belangrijk dat we onze eiwitten in toenemende mate uit plantaardige bronnen gaan halen.  Bonen zijn enorm rijk aan eiwitten maar worden steeds minder gegeten. Dat is hartstikke zonde, want ze bieden een duurzaam en gezond alternatief voor vlees, vis en zuivel. Daarom heeft Flevo Campus samen met ondernemers, onderzoekers van universiteit Wageningen, studenten van Aeres en betrokken burgers uitgebreid onderzoek gedaan naar het slechte imago van de boon, en hoe we Nederland weer aan de bonen krijgen. De resultaten ervan verschenen in het whitepaper De Bonenrevolutie.”

Kruisbestuiving onderwijs en bedrijfsleven

Om innovatie in het voedselsysteem te stimuleren, heeft de Flevo Campus (jong) talent nodig dat nieuwe kennis en perspectieven meebrengt. Met het Voucherprogramma krijgen ondernemers de kans om innovatieve ideeën naar een volgend level te brengen. Bedrijven hebben namelijk niet altijd de capaciteit om zelf te onderzoeken en te testen. Iets waar Flevo Campus de bedrijven graag bij helpt. Door dit programma krijgen bedrijven de mogelijkheid om kennisvouchers aan te vragen. Die kunnen ze inzetten om onderzoekers van gerenommeerde onderzoeksinstituten als Aeres Hogeschool of Wageningen Universiteit onderzoek te laten doen en zo bij te dragen aan nieuwe, praktische oplossingen binnen de voedsel- en landbouwsector. Enkele concrete innovaties die uit dit programma zijn voortgekomen, zijn een waterbesparende groentewasmachine, een verbeterde methode voor kabeljauwverwerking en een bier dat volledig is gebrouwen met lokaal, ongemout graan.